آمایش اکولوژیکی مکان در راستای پیشبرد توسعه پایدار کشاورزی - مورد: کاشت پسته در شهرستان نهبندان

نویسندگان

مجتبی قدیری معصوم

استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و عضو قطب علمی توسعه روستایی، دانشگاه تهران محمد حجی پور

دانشگاه خوارزمی تهران

چکیده

کشاورزی دارای نقش اساسی در تمامی ابعاد مکانی - فضایی توسعه است. از این رو، توسعه کشاورزی پایدار یکی از اهداف خطیر نظام های برنامه ریزی و سیاست گذاری جوامع به شمار می رود. شناخت و ارزیابی توان-ها و ظرفیت های اکولوژیکی نواحی جغرافیایی به منظور بهره برداری از آن در تولید محصولات مختلف کشاورزی با قابلیت های ویژه می تواند روند دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی را تسریع نماید. شهرستان نهبندان در شرق کشور به عنوان یک ناحیه ی عمدتا روستایی است که تکیه جمعیت آن بر فعالیت های کشاورزی بیش از سایر بخش های اقتصادی است. در این مقاله تلاش شده است تا به توان سنجی اکولوژیک این ناحیه جهت کاشت پسته که محصولی اقتصادی است، پرداخته شود. مقاله حاضر کاربردی است. معیارهای اثرگذار بر کاشت پسته در هر ناحیه جغرافیایی 7 مورد شناخته شده است که داده های مربوط به آن برای شهرستان نهبندان از اسناد، آمار و اطلاعات سازمان های مربوط گردآوری شده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات اقداماتی چون تشکیل بانک داده در سیستم اطلاعات جغرافیایی، تهیه لایه های وکتوری، تبدیل لایه ها به فرمت رستری، فازی سازی لایه ها و در نهایت اعمال عملگر فازی گاما جهت روی-هم گذاری و تهیه نقشه نهایی پهنه ها صورت گرفته است. نتایج نشان داد 51 درصد (11861 هکتار) از کل اراضی شهرستان نهبندان مستعد کاشت پسته می باشد و می توان بهره اقتصادی مناسبی از آن برای کمک به وضعیت اقتصادی خانوارهای روستایی و توسعه پایدار کشاورزی برد. وضعیت بهره برداری ها و اقدامات صورت گرفته نشان می دهد که تاکنون ظرفیت های اکولوژیکی ناحیه نهبندان، به ویژه به منظور توسعه کشاورزی پایدار به فعلیت لازم نرسیده است. از این رو نمی توان انتظار داشت پویایی و دگرش لازم در راستای حصول توسعه پایدار کشاورزی و هم چنین تحول تبعی مناسب در جامعه روستایی نهبندان پدیدار گردد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

توسعه کارآفرینی سبز در راستای پیشبرد توسعه پایدار (با تکیه بر کشاورزی ارگانیک، محصول سالم و کشاورزی دقیق)

در جهان امروز کارآفرینی سبز به عنوان راهبردی اثربخش برای توسعه اقتصادی-اجتماعی کشورها شناخته شده است، و توسعه آن در بخش کشاورزی می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی پایدار، کاهش مشکلات زیست‌محیطی، کاهش بیماری‌ها و امراض ناشی از مصرف مواد غذایی ناسالم و بهره‌وری بیشتر زمین‌های کشاورزی داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی توسعه کارآفرینی سبز در راستای پیشبرد توسعه پایدار (با تکیه بر کشاورزی ارگانیک، محصول...

متن کامل

آسیب شناسی الگوی جدید مساکن روستایی از منظر توسعه پایدار (مورد: دهستان شوسف در شهرستان نهبندان)

مساکن روستایی در ایران به لحاظ الگوی ساخت در مرحله گذار از الگوی سنتی به الگوی جدید و مدرن قرار دارد. الگوی جدید ساخت‌وساز مسکن روستایی غالبا برگرفته از الگوی مساکن شهری است که در آن به نوعی سیمای شهر تداعی می-شود. طرح بهسازی مسکن روستایی در کشور که به طور جد توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پیگیری و اجرا می‌شود، یکی از عوامل تحول‌ساز و دگرگون کننده الگوی مسکن روستایی از سنتی به مدرن است. این در ح...

متن کامل

توسعه گردشگری روستایی در راستای توسعه پایدار (نمونه مورد مطالعه: روستای سورین شهرستان بانه)

گردشگری روستایی در بسیاری از کشورها، رو به توسعه گذاشته و روز به روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود که ناشی از ر­­­­­کود اقتصادی در سطح روستاها می‌باشد. روستاهای کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با رکود بخش کشاورزی در چند دهه اخیر، ضرورت توجه به منابع درآمدی همچون گردشگری بیش از پیش اهمیت یافته است. هدف اصلی در این نوشتار این است که با استفاده از مدل SWOT راهبردهای اجرایی جهت بهره‌مند ساخت...

متن کامل

تدوین برنامه آمایش در راستای توسعه پایدار در حوضه آبخیز چهل‌چای

آمایش سرزمین یگانه راه‌حل منطقی جلوگیری از بروز مسائل محیط‌زیستی و دستیابی به توسعه پایدار است. این تحقیق با هدف تدوین برنامه آمایش برای نیل به توسعه پایدار در آبخیز چهل‌چای انجام شد. با شناسایی منابع اکولوژیک منطقه، نقشه‌سازی و طبقه‌بندی آنها با استفاده از مدل‌های حرفی (بیانی) طراحی شده برای ایران انجام شد. با ترکیب نقشه‌های موضوعی و تولید واحدهای نهایی محیط‌زیستی، توان اکولوژیک برای کاربری‌ها...

متن کامل

آسیب شناسی الگوی جدید مساکن روستایی از منظر توسعه پایدار (مورد: دهستان شوسف در شهرستان نهبندان)

مساکن روستایی در ایران به لحاظ الگوی ساخت در مرحله گذار از الگوی سنتی به الگوی جدید و مدرن قرار دارد. الگوی جدید ساخت وساز مسکن روستایی غالبا برگرفته از الگوی مساکن شهری است که در آن به نوعی سیمای شهر تداعی می-شود. طرح بهسازی مسکن روستایی در کشور که به طور جد توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پیگیری و اجرا می شود، یکی از عوامل تحول ساز و دگرگون کننده الگوی مسکن روستایی از سنتی به مدرن است. این در ح...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
آمایش جغرافیایی فضا

جلد ۶، شماره ۲۲، صفحات ۱۰۹-۱۲۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023